Trong những nhóm thuốc an thần, Bá tử nhân luôn được nhắc đến là vị thuốc Đông y quý hiếm khi giúp người bệnh chữa được chứng mất ngủ kinh niên và an thần hiệu quả.
Bá tử nhân được biết đến là vị thuốc trong bài thuốc Đông y lâu đời tại nước ta và một vài nước trên thế giới. Bá tử nhân có tên gọi khác là Bách thử nhân, Bách thật và tên gọi khoa họcThujae orietalis Semen, chúng thuộc họ Trắc Bách. Cây Bá tử nhân cao từ 3-5m. Thân phân nhánh nhiều trong những mặt thẳng đứng làm cho cây có dạng đặc biệt. Ngoài được biết đến là một vị thuốc an thần, Bá tử nhân còn được trồng làm cây cảnh ở các công viên, chùa đình tại nước ta. Trên cây Bá tử nhân phần được dùng làm thuốc chính là phần hạt, trong hạt cây này có chất b o, Saponozit (Dược Liệu Việt Nam). Có Vị ngọt, cay, tính bình.
Tác dụng của hạt Bá tử nhân trong việc dưỡng tâm an thần
Theo giảng viên khoa Trung cấp Y học cổ truyền Tạ Minh Tâm hiện đang giảng dạy tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ: Hạt Bá tử nhân thường được dùng trong các bài thuốc dưỡng tâm an thần giúp nhuận trường, cầm mồ hôi. Trị chứng mất ngủ, hồi hộp, táo bón, mồ hôi trộm ở cả người trẻ và người già rất hiệu quả và lành tính. Mặc dù nhiều công dụng là thế nhưng hạt Bá tử nhân kiêng kị sử dụng trong một vài trường hợp tiêu chảy hoặc dùng chung với Cúc hoa, Dương đề thảo. Bên cạnh việc là một dược liệu trong một số bài thuốc Đông y Bá tử nhân còn được dùng làm các món ăn. Những món ăn này đều có công dụng trị bệnh rất tốt cho sức khỏe người bệnh. Tùy theo tình trạng sức khỏe người bệnh mà nên sử dụng hạt Bá tử nhân theo từng cách khác nhau, tốt nhất người bệnh nên tham khảo ý kiến của các thầy thuốc trước khi sử dụng để đem đến hiệu quả tốt nhất trong việc điều trị.
Một số bài thuốc hay từ hạt Bá tử nhân giúp an thần
Chữa bệnh mất ngủ
Khi tinh thần hoảng hốt hay mất ngủ hoặc ngủ mê sảng, hồi hộp, tim đập nhanh, trí nhớ sút giảm đó là các dấu hiệu cho thấy người bệnh bị tâm thần bất an cần được dưỡng tâm, an thần. Lúc này người bệnh nên sử dụng 20g Bá tử nhân, 20g thục địa, 12g mạch môn đông, 12g câu kỷ tử, 12g đương quy, 12g phục thần, 12g huyền sâm, 4g cam thảo, 4g xương bồ, sắc thuốc lấy nước uống. Thực hiện uống bài thuốc này đều đặn trong một khoảng thời gian dài sức khỏe bệnh nhân sẽ được cải thiện rõ rệt.
Dùng bá tử nhân chữa thiếu máu
Bệnh thiếu máu thường xảy ra khá phổ biến với người già và phụ nữ sau sinh. Để giải quyết tình trạng này người bệnh nên sử dụng Bá tử nhân cùng một vài vị thuốc Đông y để bổ sung máu cho cơ thể. Lấy 16g Bá tử nhân, 16g toan táo nhân, 8g ngũ vị tử và 8g viễn chí để sắc lấy nước uống liên tục.
Chữa bệnh âm hư, ra mồ hôi
Đông y lưu truyền trong bài thuốc trị chứng bệnh do âm hư, ra nhiều mồ hôi bao gồm một số dược liệu sau: 16g Bá tử nhân, 16g cù mạch, 8g ngũ vị tử, 12g bán hạ khúc, 12g mẫu lệ, 12g đảng sâm, 12g rễ ma hoàng, 12g bạch truật và cùi thịt quả táo tầu. Lấy cùi thịt quả táo tầu trộn đều với một số vị dược liệu còn lại đã được nghiền nhuyễn, tạo thành viên hoàn hoặc sắc uống đều có tác dụng chữa bệnh.
Ngoài ra hạt Bá tử nhân còn dùng để nấu với một số thực phẩm khác giúp bồi bổ cơ thể, lưu thông khí huyết và tác dụng chính vẫn là an thần. Ngày nay mặc dù y học hiện đại phát triển khá mạnh và cho ra đời nhiều loại thuốc giúp an thần nhưng nhiều người vẫn chọn sử dụng các bài thuốc Đông y với thành phần chính là vị thuốc Bá tử nhân vì chúng vô cùng lành tính và an toàn cho sức khỏe.