Suy nhược thần kinh còn gọi là bệnh tâm căn suy nhược, là một bệnh được miêu tả trong phạm vi nhiều chứng bệnh Y học cổ truyền : kinh quý, chính xung, kiện vong (quên),đầu thống (nhức đầu), di tinh, thất miên (mất ngủ)… của y học cổ truyền.
Nguyên nhân gây ra bệnh do sang chấn về tinh thần (lo nghĩ, hoạt động thần kinh khẩn trương quá độ…) tình trạng địa tạng thần kinh yếu (tiên thiên không đầy đủ) đưa đến sự rối loạn công năng (tinh, khí, thần) của các tạng phủ đặc biệt là tâm, can, tỳ, thận.
Phân loại các thể hiện và cách chữa bệnh của y học cổ truyền cũng gần giống sự phân chi các giai đoạn rối loạn thần kinh chức năng và cách chữa bệnh chủ yếu là dùng tâm lý liệu pháp và khôi phục lại quá trình ức chế vỏ não của y học hiện đại.
Bài thuốc Y học cổ truyển
Tương ứng với giai đoạn hưng phấn tăng và do sang chấn tinh thần gây bệnh:
Triệu chứng: tinh thần uất ức hay phiền muộn, đầy tức, hay thở dài, bụng trướng, đầy hơi, ăn kém, rêu lưỡi trắng, mạch huyền.
Phương pháp chữa: sơ can lý khí an thần (lý khí giải uất, sơ can giải uất, an thần).
Bài thuốc:
Bài 1:
Câu đằng 12g Tô ngạnh 8g
Cúc hoa 8g Hương phụ 8g
Thảo quyết minh 12g Chỉ xác 8g
Cam thảo dây 12g Uất kim 8g
Bài 2: Tiêu giao thang gia giảm:
Sài hồ 12g Bạc hà 8g
Hoàng cầm 12g Uất kim 8g
Bạch truật 12g Hương phụ 8g
Phục linh 12g Chỉ xác 8g
Bạch thược 12g Táo nhân 8g
Thanh bì 8g Đại táo 12g
Cam thảo 6g
Ngày uống một thang.
Bài 3: Lý giải uất thang
Hương phụ 8g Chỉ xác 8g
Uất kim 8g Phục linh 12g
Bạch tật lê 8g
Theo thuốc việt nếu hưng phấn tăng (uất hóa hỏa): mắt đỏ, miệng đắng thêm Đan bì 8g, Chỉ tử 12g. Nếu hay hồi hộp ngủ mê, táo, rêu lưỡi vàng, mạch huyền hoạt (đàm hỏa uất kết) thêm Trúc nhự 6g, Bán hạ chế 8g…; Nếu khó thở tức ngực, cảm giác khó nuốt (đàm khí trở trệ) thêm Tô ngạnh 8g, Hậu phác 8g, Bán hạ chế v.v…