Thuốc Việt
Loading...
Với cái tên “Cao Sơn Ngọc Quế” được biết đến chính là Quế Trà My,là loại quế được thế giới ưa chuộng nên có giá trị cao hơn so với các loại quế khác và đã trở thành hình ảnh gần gũi thân thương; Là một sản phẩm có giá trị về kinh tế lẫn tinh thần và ngày càng làm đẹp thêm dải đất Trà My hùng vĩ ở Quảng Nam. Mời các bạn tìm hiểu:
- Các Bước Đơn Giản Để Giảm Béo Hiệu Quả Mà Không Ăn Kiêng
- Mọi điều bạn cần biết về dầu ăn và điểm khói
- Các công dụng của Hydrogen peroxide cần phải biết
Mùa thu hoạch vỏ quế
1. Tìm hiểu đặc điểm chung về cây quế
Tên thường gọi: Quế Trà My Quế nam
Tên khoa học: Cinnamomum cassia Họ: Long não (Lauraceae)
1.1. Tổng quan về cây quế
Trong đời sống Quế là một loại cây khá quen thuộc, từ xa xưa đến nay quế vừa có thể dùng làm gia vị vừa là một vị thuốc. Và có rất nhiều loài quế khác nhau trong chi Cinnamomum.
Theo giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Quế Trà My đã được các nhà khoa học đặt tên CINNAMONNUM CASIA, thuộc họ Lauraceae (Long não),là dòng họ đứng đầu của 4 loại quế mọc ở Đông Dương, do trong tinh dầu quế có hàm lượng rất cao đó là ALDEHYT CINNAMIC 95%. Quế Trà My hơn hẳn các loại quế ở Thanh Hóa Nghệ An, về chất lượng và sớm trở thành một nguồn dược liệu vô cùng quý giá đối với cả đông y lẫn tây y.
Đây là một loài cây thân gỗ sống lâu năm, có thể cao đến 15 – 20mvới lá xanh,
Lá mọc so le, có 3 gân hình cung, có hình trứng hai đầu hẹp lại, hơi nhọn.
Hoa Quế có màu trắng mọc thành chùm xim ở kẽ lá hay đầu ngọn cành.
Quả hạch hình trứng dài.
Toàn cây có mùi thơm, đặc biệt vỏ thân cây, vỏ cành đều có vị cay, có mùi thơm nồng.
Thường dùng vỏ của thân, cành để làm thuốc trong Đông y, làm gia vị, thảo mộc dưỡng da…
Lá quế có thể được dùng để chưng cất lấy tinh dầu.Gỗ được dùng làm đồ trang trí nội thất, đồ mỹ nghệ …
2. Bộ phận dùng
Vỏ quế và bột quế được làm thuốc
Thường người ta bóc vỏ thân (nhục quế), vỏ cành ( quế chi) để sử dụng làm thuốc hay gia vị. Trong đời sống, tinh dầu của nó cũng hay được dùng vì mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Việc bóc vỏ thường vào các tháng 4-5 và 9-10. Lúc này cây dễ bóc vỏ vì có nhiều nhựa, không sót lòng (nếu bóc còn sót lòng sẽ bị xem là kém giá trị). Vỏ bóc ở những vị trí khác nhau có các tên gọi khác nhau:
Quế hạ căn: Là phần vỏ lấy từ dưới cách mặt đất từ 0,2–0,4m – 1,2m, không có giá trị kinh tế cao.
Quế thượng châu: Là phần vỏ từ 1,2m cách mặt đất trở lên đến chỗ thân cây chia cành thứ nhất Đây là phần tốt nhất, có giá trị kinh tế cao và có hàm lương tinh dầu cao
Quế thượng biểu: Là vỏ bóc ở những thân, cành to của cây quế.
Quế chi: Là vỏ bóc ở cành nhỏ của cây.
Chế biến: Quế sau khi bóc ra phơi khô được nghiền nát thành dạng bột hoặc ngâm rượu, chế tạo siro để dùng.
3. Thành phần hóa học
Thành phần hóa học
Thành phần hóa học chính là tinh dầu Quế. Ở quế Trà My, tinh dầu quế chiếm 1–5%, trong đó có khoảng 95% aldehyd cinnamic.
Căn cứ vào tỷ lệ tinh dầu trong dược liệu này mà trên thị trường quốc tế mà người ta phân định loại tốt hay kém. Chính vì vậy mà Quế Trà My luôn có giá trị cao hơn
4. Tác dụng – Cách dùng và liều dùng
Trong y học hiện đại: Theo tin tức y dược Quế và tinh dầu quế có tính kích thích tuần hoàn máu, tăng cường hô hấp. Ngoài ra, Quế còn gây co mạch, tăng nhu động ruột và tăng bài tiết,co bóp tử cung.
Trong YHCT: Công dụng của Quế được biết đến như chữa ho hen, đau mắt, bồi bổ cho phụ nữ sau sinh, đau bụng tiêu chảy, đái tháo đường…
Tinh dầu quế có tính sát trùng, sát khuẩn mạnh.
Khi sử dụng,có thể dùng đơn độc hoặc phối hợp với các vị thuốc khác
Quế có vị ngọt, cay, tính nóng, hơi có độc, được quy vào kinh thận và can
Theo tài liệu cổ xưa, vị thuốc Quế này có tác dụng bổ mệnh môn tướng hỏa, trị cố lãnh trầm hàn, dùng chữa lưng gối tê mỏi, chân tay co quắp, đau bụng, khó tiểu tiện.
* Liều dùng, cách dùng
Liều dùng khác nhau tùy từng đối tượng và tuổi tác, tùy tình trạng sức khỏe và một số vấn đề cần quan tâm khác mà Liều dùng có khác. Hãy trao đổi với Bác sĩ, thầy thuốc chuyên môn để có được liều dùng phù hợp.
Dạng Bột: 0,05–5g/ngày
Rượu: 5–15g/ngày
Siro: 30–69g/ngày
5. Tác dụng phụ
Viêm miệng, viêm lưỡi, viêm nướu
Chán ăn, Dị ứng
Hạ đường huyết
Có vấn đề hô hấp
Với biểu hiện các tác dụng phụ như trên không phải ai cũng có. Nếu bạn gặp phải bất kỳ tác không mong muốn nào trong quá trình sử dụng, hãy thông báo ngay với bác sĩ, thầy thuốc chuyên môn để được tư vân và xử lý.
6. Những bài thuốc thường gặp trong dân gian
1. Chữa cảm mạo:
Quế chi 8g, cam thảo, thược dược và sinh khương mỗi vị 6g và táo đen 4 quả,
Đem sắc nước 600ml, sắc còn 200ml, chia làm 3 lần uống trong ngày (uống khi còn nóng).
2. Chữa tiêu chảy:
Quế nhục 4–8g, 10g gạo nếp rang vàng, hạt cau già 4g, 2 lát gừng nướng
Đem sắc nước uống. Mỗi ngày một thang
3. Chữa trị suy nhược cơ thể:
Nhục quế 4g,cam thảo 4g, đảng sâm, bạch truật, hoàng kỳ và đại táo mỗi vị 12g, trần bì và ngũ vị tử mỗi vị 6g, gừng 2g. Sắc uống mỗi ngày một thang.
4. Chữa trị viêm loét dạ dày và tá tràng:
Quế chi, hương phụ, bạch thược mỗi vị 8g hoàng kỳ 16g, đại táo 12g, sinh khương, cam thảo, cao lương khương mỗi vị 6g. sắc uống một ngày /thang.
5. Chữa trị kinh nguyệt không đều, chậm kinh:
Nhục quế 4g, cam thảo 4g, bạch truật, đảng sâm, bạch thược, hoàng kỳ mỗi vị 12g, phục linh, thục địa, xuyên khung, đương quy mỗi vị 8g, Sắc uống mỗi ngày một thang.
7. Những chú ý khi sử dụng
* Thận trọng:
Không dùng cho phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. Và trẻ em
Không dùng liều lượng lớn bột quế vì dễ bay vào mũi gây ngạt thở, viêm và bỏng đường hô hấp.
Không được dùng cho người âm hư dương thịnh.
Quế có thể tương tác với những loại thuốc gì?
Trước khi sử dụng cần khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hay bác sĩ.
Theo giảng viên Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết: Quế có thể tương tác với một số loại thuốc, nhóm thuốc như:
- Thuốc chữa trị bệnh đái tháo đường, bệnh tim hay gan
- Các thuốc có độc tính trên gan như nhóm thuốc statin, paracetamol,
Cây quế là một loại gia vị và cũng là dược liệu truyền thống đã được sử dụng qua nhiều năm. Đặc biệt Quế Trà My-Quảng Nam đã được cả thế giới biết đến. Tuy nhiên, do tính Quế khá nóng, vì vậy để tránh những hậu quả không mong muốn chúng ta không nên sử dụng một cách bừa bãi,./.
DSCKI. Nguyễn Quốc Trung
XEM THÊM: THUOCVIET.EDU.VN
