Cây chó đẻ (còn có tên gọi khác là diệp hạ châu) là một cây thuốc có tác dụng chữa được rất nhiều bệnh. Sau đây là một số công dụng và các bài thuốc chữa bệnh từ cây chó đẻ.
- Thuốc Việt hướng dẫn cách trị cảm cúm mùa lạnh bằng tỏi nhanh chóng
- Thầy thuốc chia sẻ 5 công dụng chữa bệnh thần kỳ của cây tía tô
- Công dụng trị bệnh của củ cải trắng trong y học cổ truyền
Cây chó đẻ có tác dụng chữa bệnh gì?
Đặc điểm của cây chó đẻ
Theo kiến thức y dược, cây chó đẻ còn có tên gọi khác là cây diệp hạ châu, cây cao khoảng 30cm, nhẵn, mang nhiều cành nhỏ, màu hơi tía, lá mọc so le xếp thành hai dãy sít nhau trông như lá kép lông chim.
Phiến lá của cây chó đẻ hình thuôn bầu dục hay trái xoan ngược, dài 0,5 – 1,5cm, đầu nhọn hay hơi tù, màu xanh sẫm ở mặt trên, xanh nhạt ở mặt dưới, không cuống hay có cuống ngắn. Hoa màu trắng, mọc ở dưới lá, đơn tính, hoa đực và hoa cái cùng gốc. Quả nang hình cầu, nằm sát dưới lá. Quả có 6 hạt, hạt hình tam giác, màu nâu nhạt, lưng hạt có vân ngang.
Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây khô của cây chó đẻ răng cưa. Loại cây này có thể thu hái vào hè thu, nhổ cả cây, rửa sạch, phơi âm can. Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc.
Trong thành phần của cây chó đẻ có chứa flavonoid (kaempferol, quercetin, rutin…), triterpen (stigmasterol, õ-sitosterol…), tannin (acid elagic, acid galic…), acid hữu cơ…
Tác dụng của cây chó đẻ
Cây chó đẻ được sử dụng như một vị thuốc trong Đông Y với nhiều công dụng chữa bệnh. Theo y học cổ truyền, cây chó đẻ có vị ngọt đắng, tính bình; vào kinh can và phế. Cây chó đẻ có tác dụng tiêu độc, thông huyết, thanh can lợi mật, lợi tiểu. Loại cây này được sử dụng trong việc điều trị viêm gan hoàng đản, viêm họng, mụn nhọt, viêm da thần kinh, viêm thận, phù thũng, sốt rét, viêm ruột tiêu chảy. Ngày dùng 8 – 12g.
Một số bài thuốc Đông Y chữa bệnh từ cây chó đẻ.
Sau đây là một số bài thuốc Đông Y chữa bệnh từ cây chó đẻ
Chữa sốt rét: Áp dụng một trong các bài thuốc sau đây:
- Bài 1: nguyên liệu cần chuẩn bị gồm có các vị thuốc sau: xuyên tâm liên 10g, cây chó đẻ 10g, cỏ nhọ nồi 20g. Các vị tán bột. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 4 – 5g. Chữa sốt rét.
- Bài 2: cần chuẩn bị các vị thuốc sau: diệp hạ châu 12g, cam thảo đất 12g. Sắc uống hàng ngày. Bài thuốc này có tác dụng chữa suy gan, sốt rét, nhiễm độc nổi mẩn mụn do nhiệt.
- Bài 3: các vị thuốc cần chuẩn bị gồm có: cây chó đẻ 8g, thảo quả 10g, dạ giao đằng 10g, thường sơn 12g, lá mãng cầu tươi, dây gân 10g, dây cóc 4g, binh lang 4g, ô mai 4g. Sắc uống trước khi lên cơn 2 giờ. Bài thuốc này dùng để điều trị sốt rét.
Tác dụng của cây chó đẻ
Công dụng tiêu độc: Áp dụng một số bài thuốc sau đây:
- Bài 1: lấy một nắm cây chó đẻ, sau đó đem giã hoặc xay nát với ít muối, ép nước uống, bã đắp vào chỗ đau, có tác dụng chữa nhọt độc sưng đau.
- Bài 2: lá chó đẻ, lá thồm lồm liều lượng bằng nhau; đinh hương 1 nụ. Tất cả giã nát, đắp chỗ đau. Chữa lở loét không liền miệng
Thông huyết, hoạt huyết: Áp dụng một trong các bài thuốc sau:
- Bài 1, cách thực hiện như sau: lá chó đẻ 1 nắm, giã nhỏ, thêm ít vôi tôi, đắp lên vết thương khi bị thương, bị chém chảy máu.
- Bài 2: nguyên liệu cần chuẩn bị gồm: lá chó đẻ, mần tưới mỗi thứ 1 nắm, có thể thêm bột đại hoàng 8g. Tất cả các nguyên liệu đem giã nhỏ, thêm đồng tiện, vắt lấy nước uống; bã đắp. Bài thuốc này có tác dụng chữa vết thương ứ máu.
Công dụng thanh can lợi mật: Áp dụng một trong các bài thuốc sau đây:
- Bài 1: các vị thuốc cần chuẩn bị gồm có: diệp hạ châu 16g, bồ bồ 16g, vỏ bưởi khô 5g, hậu phác 8g; thổ phục linh, tích huyết thảo, chi tử, rễ đinh lăng mỗi vị 12g; vỏ cây đại 8g. Sắc uống. Có tác dụng chữa viêm gan virut.
- Bài 2, các nguyên liệu cần chuẩn bị gồm có: diệp hạ châu 30g, mã đề thảo 20g, chi tử 12g. Sắc uống. Bài thuốc này có tác dụng chữa viêm gan vàng da, viêm ruột tiêu chảy.
- Bài 3, các vị thuốc cần chuẩn bị gồm có: diệp hạ châu 24g, nhân trần 12g, chi tử 8g, sài hồ 12g, hạ khô thảo 12g. Sắc uống; uống liên tục 3 tháng. Bài thuốc này dùng để điều trị viêm gan virut B.
Kiêng kỵ: không dùng cây chó đẻ cho phụ nữ có thai.
Trên đây là một số thông tin tham khảo về công dụng của cây chó đẻ. Bạn nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc tư vấn trước khi áp dụng.
Theo Sức khỏe đời sống.
Nguồn: Thuốc Việt tổng hợp.