Ngoài các loại dược liệu Đông y phổ biến như cỏ ngọt, kim tiền thảo, táo tàu, nhân sâm, hay đương quy,… thì kỷ tử cũng là một nguyên liệu rất phổ biến được sử dụng trong các bài thuốc.
Hãy cùng Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tìm hiểu rõ hơn về công dụng và cách dùng kỷ tử hợp lý qua bài viết dưới đây.
- Tam Giác Mạch loài hoa đẹp chữa bệnh
- Củ đậu loại củ vừa giải khát vừa làm thuốc
- An xoa cây thuốc cứu tinh của bệnh gan
Quả kỷ tử khi chín có màu đỏ tươi đẹp mắt
1. Đặc điểm thực vật cây kỷ tử
Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Cây kỷ tử (Fructus Lycii) thuộc họ Cà, cây có nhiều tên gọi khác nhau như kỷ tử, câu kỷ tử ninh hạ, câu khởi, khủ khởi hay địa cốt tử,… Tại Việt Nam, cây kỷ tử được trồng nhiều ở các tỉnh miền núi như Lào Cai, Lai Châu và Yên Bái.
Thân cây kỷ tử mọc thẳng đứng, thân mềm và chiều cao cây trung bình khoảng 50 đến 150cm. Lá cây thuôn dài giống hình lưỡi mác, các lá mọc so le nhau và không có cuống lá. Hoa kỷ tử mọc ở dưới nách lá, hoa có màu màu tím đỏ phớt đặc trưng.
Bộ phận được sử dụng nhiều nhất để làm thuốc chính là quả kỷ tử. Khi chín quả kỷ tử có màu đỏ tươi và vỏ ngoài nhăn nheo, quả nhỏ, thon dài, sờ vào quả có cảm giác mọng và mềm. Tháng 9, tháng 10 là thời điểm phù hợp để thu hoạch quả kỷ tử, lúc này quả đã chín và quả có hàm lượng giá trị dưỡng rất cao. Sau khi được thu hái xong, đem kỷ tử phơi vào bóng râm để phơi khô cho tới khi vỏ quả đã nhăn lại thì đem phơi ra ngoài nắng to, phơi từ 4 đến 5 ngày là có thể đem cất để bảo quản.
2. Thành phần hóa học và công dụng của kỷ tử
Thành phần hóa học của kỷ tử
Theo Giảng viên Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur: Kỷ tử là dược liệu có tính bình, vị ngọt, kỷ tử được dùng chủ yếu trong các bài thuốc an thần, ích khí, trừ phong, nhuận phế và cường thịnh âm đạo…
Trong quả kỷ tử có chứa betaine và các chất béo có lợi, protein hay acid linoleic,… Quả kỷ tử là bộ phận được sử dụng nhiều nhất để làm thuốc đông y
Trung bình trong 100g kỷ tử sẽ có chứa 150mg canxi, 6,7mg phosphor, 3,96mg carotene, 18 loại acid amin và các chất khoáng như sắt, kẽm, vitamin B2… Đặc biệt, hàm lượng beta-caroten được tìm thấy trong kỷ tử cao hơn cả cà rốt.
Những công dụng đối với sức khỏe mà kỷ tử đem lại
- Giúp tăng sức đề kháng
Enzym lysozyme trong kỷ tử có khả năng phòng ngừa sự xâm nhập và gây bệnh của vi khuẩn, giúp tăng cường sức đề kháng và hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực khi thời tiết thay đổi gây ảnh hưởng lên cơ thể.
Hỗ trợ cải thiện bệnh Alzheimer
Giúp tăng cường sinh lý, kích thích ham muốn, tăng nồng độ hormone testosterone và cải thiện chất lượng tinh trùng, chứng cương dương, xuất tinh sớm ở nam giới.
Làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào thần kinh giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh Alzheimer ở người lớn tuổi.
Hỗ trợ quá trình giảm cân
Quả kỷ tử chứa rất ít calo nhưng lại giàu vitamin A, C và các chất dinh dưỡng. Khi sử dụng kỷ tử có thể bổ sung được chất xơ và hàm lượng đường cơ thể tiếp nhận thấp, không gây cảm giác mệt mỏi nên rất có phù hợp cho quá trình giảm cân.
- Đẹp da
Kỷ tử chứa hàm lượng lớn beta-carotene, vitamin C… do đó được ưa chuộng sử dụng trong việc chăm sóc, cải thiện sắc tố da, giúp làn da được mịn màng và trắng sáng.
Quả kỷ tử rất giàu beta-carotene
- Giúp cải thiện chức năng gan – thận
Kỷ tử có chứa betaine hydrochloride có khả năng làm tăng hàm lượng phospholipid trong gan và huyết thanh từ đó giúp bảo vệ gan trước những tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, kỷ tử còn rất tốt cho thận, tham gia vào quá trình đào thải độc tố, giúp loại bỏ các kim loại nặng ra khỏi cơ thể.
- Tăng cường thị giác
Theo giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Quả kỷ tử cung cấp hoạt chất zeaxanthin có công dụng chống oxy hóa giúp tăng cường thị lực, bảo vệ mắt khỏi những tổn thương do các gốc tự do và tia cực tím gây ra. Có thể sử dụng kỷ tử cho những người lớn tuổi đang gặp phải các triệu chứng của bệnh thoái hóa điểm vàng gây suy giảm thị lực.
3. Lưu ý khi sử dụng kỷ tử
- Dùng kỷ tử quá nhiều sẽ gây tăng sinh nhiệt và làm nóng cơ thể.
- Người đang trong tình trạng cảm sốt, bị tiêu chảy hay viêm nhiễm không nên dùng kỷ tử.
- Không dùng kỷ tử cho người bị huyết áp cao, người hay ăn thịt thường xuyên khiến sắc mặt đỏ hồng vì sẽ càng khiến hỏa khí trong cơ thể tăng cao.
- Lạm dụng, dùng kỷ tử quá nhiều sẽ có thể gặp phải tác dụng phụ khiến mắt bị đỏ, làm giảm sút thị lực…
- Khi dùng kỷ tử cần kiên trì, dùng một lượng nhỏ mỗi ngày để đạt được hiệu quả.
Bài viết đã tổng hợp những thông tin về kỷ tử, công dụng và những lưu ý khi sử dụng quả kỷ tử. Mong rằng những thông tin chia sẽ bên trên từ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur sẽ hữu ích để giúp các bạn có thể yên tâm sử dụng loại dược liệu này trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
XEM THÊM: THUOCVIET.EDU.VN